Activisten zien goede alternatieven voor mislukte Plastictoeslag

Op dinsdag 17 december 2024 gaan Merijn Tinga (De Plastic Soup Surfer) en Dirk Groot (De Zwerfinator) naar de Tweede Kamer om een petitie aan te bieden. Hun oproep: “Als het zonder plastic kan, doe het dan!”

Merijn Tinga en Dirk Groot (fotocredits) Jasper Strik

De petitie is het resultaat van “Operatie Bakzeil” waarvoor vrijwilligers in het hele land foto’s maakten van etensbakjes in het zwerfafval. Uit hun onderzoek wordt duidelijk dat de Plastictoeslag geen effect heeft gehad op de hoeveelheid plastic etensbakjes in het zwerfafval. En positiever: een groot deel van de etensbakjes is al van afbreekbare materialen en dat biedt kansen volgens de activisten die zich samen met hun achterban “De Plastic Avengers” noemen.

Toeslag is perverse prikkel
Groot en Tinga stellen dat de huidige wetgeving onduidelijk en ineffectief is. “De toeslag bevat een perverse prikkel: ondernemers die blijven vasthouden aan plastic worden zelfs beloond. En de consument krijgt het extra betaalde geld niet terug zoals bij statiegeld, dus het gedrag verandert niet”, aldus Tinga. “Bovendien stemde de Tweede Kamer vorig jaar tegen de handhaving van deze toeslag, en daardoor is de uitvoering verder ondermijnd.”

Oproep aan de politiek: Bepaal welk overbodig plastic verboden kan worden
De twee activisten zien ook positieve ontwikkelingen en kansen. “Veel bedrijven zijn ver voor de invoering van de Plastictoeslag al overgestapt op kartonnen etensbakjes en die bedrijven bewijzen dus dat plastic in veel gevallen helemaal niet nodig is”, zegt Groot, die langlopend onderzoek doet naar zwerfafval. “Daarom roepen we de politiek op om samen met zwerfafvalrapers een lijst te maken van plastic verpakkingen en artikelen waar afbreekbare alternatieven voor bestaan en te bepalen of, hoe en op welke termijn de plastic varianten verboden kunnen worden.” Tinga voegt hieraan toe: “Een gericht verbod op bepaalde plastic artikelen is veel effectiever dan een
toeslag. Het biedt duidelijkheid voor ondernemers en consumenten en is beter te handhaven.”

Met hun petitie hopen ze de regering te overtuigen om effectiever beleid te voeren in de strijd tegen plastic vervuiling. “In plaats van te laveren tussen onduidelijke en onuitvoerbare maatregelen moet er bakzeil worden gehaald en een duidelijkere koers worden gevaren met daarin als basisgedachte: Als het zonder plastic kan, doe het dan!”